U 2024. godini u sektorima industrije korišćeno je 4 026 mil. m3 vode, što je za 0,2% više u odnosu na 2023. godinu.
Od ukupno 4 026 mil. m3 zahvaćenih voda u sektorima industrije, 99,6% čine vode iz sopstvenog vodozahvata (98,7% površinske vode i 0,9% podzemne), a 0,4% iz javnog vodovoda.
Vode korišćene za potrebe industrije u 2024, posmatrano po sektorima i u odnosu na prethodnu godinu, zabeležile su sledeća kretanja: Rudarstvo – rast od 39,4%, Prerađivačka industrija – pad od 4,4%, i Snabdevanje električnom energijom, gasom i parom – rast od 0,1%.
Od ukupno korišćenih voda u industriji, 97,4% čine vode korišćene u snabdevanju električnom energijom, gasom i parom, 1,9% u prerađivačkoj industriji, a 0,7% u rudarstvu.
Od ukupno 112 mil. m3 otpadnih voda u industriji, 41,0% čine vode ispuštene iz sektora Snabdevanje električnom energijom, gasom i parom, 36,6% iz sektora Prerađivačka industrija, a 22,4% iz sektora Rudarstvo.
U 2024. godini prečišćeno je ukupno 30 mil. m3 vode, od čega primarnim tretmanom 56,2%, sekundarnim tretmanom 22,5% i tercijarnim tretmanom 21,3%. Najveći udeo u prečišćenim vodama sektora industrije ima oblast Proizvodnja osnovnih metala – 16,8%, a potom slede Proizvodnja prehrambenih proizvoda – 16,2%, Proizvodnja hemikalija i hemijskih proizvoda – 15,0%, i Proizvodnja papira i proizvoda od papira – 11,0%. Sve ostale oblasti sektora industrije imaju udeo prečišćenih voda od 41,0%.
1. Vode korišćene u industriji
| Sektori (KD) | 2023 | 2024 |
|---|---|---|
| Ukupno1) | 4016 | 4026 2) |
| B - Rudarstvo | 20 | 28 |
| C - Prerađivačka industrija | 82 | 78 |
| D - Snabdevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija | 3914 | 3919 |
1) Uključena je oblast Sakupljanje, tretman i odlaganje otpada.
2) Količina protočnih voda za hidroelektrane iznosi 174 930 mil. m3.
2. Otpadne vode iz industrije, 2024.
| Sektori (KD) | Ukupno | Neprečišćene | Prečišćene |
|---|---|---|---|
| Ukupno1) 2) | 112 | 82 | 30 |
| B - Rudarstvo | 25 | 22 | 3 |
| C - Prerađivačka industrija | 41 | 15 | 26 |
| D - Snabdevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija | 46 | 45 | 1 |
1) Nisu uključene protočne vode u hidroelektranama.
2) Uključena je oblast Sakupljanje, tretman i odlaganje otpada.
3. Prečišćene vode iz industrije, 2024.
| Prečišćene vode | ||||
|---|---|---|---|---|
| Ukupno | Primarni tretman | Sekundarni tretman | Tercijarni tretman | |
| Ukupno1) 2) | 30 | 17 | 7 | 7 |
| B - Rudarstvo | 3 | 0 | 3 | - |
| C - Prerađivačka industrija | 26 | 16 | 4 | 6 |
| D - Snabdevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija | 1 | 1 | 0 | 1 |
1) Nisu uključene vode za hađenje.
2) Uključena je oblast Sakupljanje, tretman i odlaganje otpada.
Metodološka objašnjenja
Primarni tretman otpadnih voda fizičkim i/ili hemijskim postupkom uključuje prikupljanje suspendovanih čestica i druge procese u kojima je BPK redukovana za najmanje 20% pre ispuštanja i ukupne suspendovane čestice dolazećih otpadnih voda redukovane na najmanje 50%.
Sekundarni tretman otpadnih voda uključuje biološki tretman sa sekundarnim sakupljanjem ili drugim procesima, imajući kao rezultat u BPK otklanjanje za najmanje 70% i HPK najmanje do 75%.
Tercijarni tretman je nastavak sekundarnog tretmana azota i/ili fosfora i/ili bilo kog drugog zagađivača koji ima uticaj na kvalitet i specifično korišćenje vode: mikrobiološka zagađenost, boja itd. Minimalni stepeni efikasnosti koji definišu tercijarni tretman su: organsko zagađenje smanjeno do najmanje 95% za BPK i 85% za HPK, i to: odstranjivanje azota od najmanje 70%, odstranjivanje fosfora od najmanje 80% i mikrobiološko uklanjanje koliforma na manje od 1000 u 100 ml.
BPK karakteriše biološku aktivnost otpadnih voda i predstavlja glavni pokazatelj zagađenosti otpadnih voda. Stepen zagađenosti vode organskim jedinjenjima definisan je količinom kiseonika koji je potreban za oksidaciju koju vrše aerobni mikroorganizmi. Ta količina kiseonika naziva se biohemijska potrošnja kiseonika (BPK). Potrebna količina kiseonika proporcionalna je prisutnoj količini organskih materija.
HPK je hemijski potrebna količina kiseonika za oksidaciju organskih komponenata i neorganskih soli i predstavlja pokazatelj zagađenosti otpadnih voda.
Metodološka objašnjenja o korišćenju i zaštiti voda od zagađivanja nalaze se na veb-strani Republičkog zavoda za statistiku: http://www.stat.gov.rs/sr-Cyrl/istrazivanja/methodology-and-documents/?a=25&s=2501.
Serije podataka o korišćenju i zaštiti voda od zagađivanja dostupne su u okviru baze podataka Zavoda: http://data.stat.gov.rs/?caller=2501&languageCode=sr-Latn, kao i u sastavu publikacija Zavoda: http://www.stat.gov.rs/sr-Cyrl/oblasti/zivotna-sredina.
Republički zavod za statistiku od 1999. godine ne raspolaže pojedinim podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).