Prema podacima Ankete o radnoj snazi, u četvrtom kvartalu 2024. godine broj zaposlenih lica iznosio je 2 894 900, broj nezaposlenih 273 100, dok je broj stanovnika van radne snage iznosio 2 462 200.
U odnosu na isti kvartal prethodne godine, broj zaposlenih lica povećan je za 50 700, broj nezaposlenih lica smanjen za 11 600, kao i broj stanovnika van radne snage, koji je manji za 65 300. Stopa zaposlenosti porasla je za 1,1 procentni poen (p.p.) i iznosila je 51,4%, dok je stopa nezaposlenosti smanjena za 0,5 p. p. i iznosila je 8,6%. Stopa stanovništva van radne snage iznosila je 43,7%, što predstavlja smanjenje od 1,0 p. p.
U odnosu na treći kvartal 2024. godine, došlo je do pada broja zaposlenih lica za 28 600, a porasta broja nezaposlenih (za 16 000) i stanovništva van radne snage (porast od 6 300 lica). Tako je stopa zaposlenosti manja za 0,5 p. p., dok su stope nezaposlenosti i stanovništva van radne snage veće za 0,5 p. p., odnosno 0,1 p. p.
Ukupna stopa neformalne zaposlenosti iznosila je 11,9%, pri čemu je stopa neformalne zaposlenosti u sektoru poljoprivrede iznosila 48,5%, a u sektorima van poljoprivrede 6,8%.
Podaci u ovom saopštenju porede se sa revidiranim podacima za 2023. godinu i nisu uporedivi sa podacima objavljenim u istoimenim saopštenjima tokom 2023. godine. (detaljnije u odeljku: Revizija)
(r) ревидирани подаци
Tabela 1. Osnovni pokazatelji kretanja na tržištu rada, IV kvartal 2024.
| IV kvartal 2024 | Promene u odnosu na prethodni kvartal | Promene u odnosu na isti kvartal prethodne godine | |
|---|---|---|---|
| % | p. p. | p. p. | |
| Stopa aktivnosti | 56.3 | -0.1 | 1.0 |
| Stopa zaposlenosti | 51.4 | -0.5 | 1.1 |
| Stopa neformalne zaposlenosti - ukupno | 11.9 | -0.4 | -0.6 |
| Stopa neformalne zaposlenosti van poljoprivede | 6.8 | 0.7 | 0.0 |
| Stopa neformalne zaposlenosti u poljoprivedi | 48.5 | -4.2 | -1.8 |
| Stopa nezaposlenosti | 8.6 | 0.5 | -0.5 |
| Stopa dugorocne nezaposlenosti | 3.7 | -0.3 | -0.4 |
| Stopa stanovništva van radne snage | 43.7 | 0.1 | -1.0 |
| NEET stopa (15-24) | 13.3 | 0.2 | -0.5 |
| NEET stopa (15-29) | 15.9 | 0.9 | -1.5 |
Tabela 2.Stanovništvo starosti 15 i više godina, prema radnom statusu, IV kvartal 2024.
| IV kvartal 2024 | Promene u odnosu na prethodni kvartal | Promene u odnosu na isti kvartal prethodne godine | |||
|---|---|---|---|---|---|
| (u hilj.) | (u hilj.) | % | (u hilj.) | % | |
| Ukupno stanovništvo | 5630.2 | -6.3 | -0.1 | -26.3 | -0.5 |
| Aktivno stanovništvo | 3168.0 | -12.6 | -0.4 | 39.0 | 1.2 |
| Zaposlena lica | 2894.9 | -28.6 | -1.0 | 50.7 | 1.8 |
| Formalno zaposleni - ukupno | 2549.4 | -15.2 | -0.6 | 61.3 | 2.5 |
| Formalno zaposleni van poljoprivrede | 2366.7 | -13.2 | -0.6 | 65.5 | 2.8 |
| Formalno zaposleni u poljoprivredi | 182.7 | -2.0 | -1.1 | -4.2 | -2.2 |
| Neformalno zaposleni - ukupno | 345.4 | -13.6 | -3.8 | -10.8 | -3.0 |
| Neformalno zaposleni van poljoprivrede | 173.6 | 20.1 | 13.1 | 6.4 | 3.8 |
| Neformalno zaposleni u poljoprivredi | 171.9 | -33.6 | -16.4 | -17.1 | -9.0 |
| Nezaposlena lica | 273.1 | 16.0 | 6.2 | -11.6 | -4.1 |
| Stanovnišvo van radne snage | 2462.2 | 6.3 | 0.3 | -65.3 | -2.6 |
U četvrtom kvartalu 2024. godine anketirano je 12 692 domaćinstva, odnosno 28 165 lica starosti 15 i više godina.
Pravila zaokruživanja
Rezultati Ankete o radnoj snazi publikuju se zaokruženi na hiljade, s jednim decimalnim mestom. Ukupne vrednosti (sumari) ne slažu se uvek sa zbirom pojedinačnih podataka, obzirom na to da se date ocene u statističkim publikacijama izračunavaju korišćenjem nezaokruženih brojeva (što daje preciznije podatke).
Revizija podataka ARS-a
U 2023. i 2024. godini sprovedene su dve revizije: postpopisna revizija i revizija podataka usled unapređenja metodoloških procedura.
U 2023. godini ocene iz Ankete o radnoj snazi izračunavale su se na osnovu demografskih procena za 2022. godinu, zasnovanih na Popisu stanovništva, domaćinstava i stanova iz 2022. godine, dok su, zaključno sa četvrtim kvartalom 2022. godine, korišćene demografske procene zasnovane na Popisu iz 2011. godine.
Takođe, do 2023. godine ocene za referentni kvartal izračunavale su se na osnovu demografskih procena za godinu koja prethodi posmatranoj godini. Zbog unapređenja kvaliteta demografskih procena u smislu blagovremenosti podataka, od 2024. godine omogućeno je da se ocene za referentni kvartal izračunavaju na osnovu demografskih procena za sam referentni kvartal.
Radi obezbeđivanja uporedivosti izvršena je revizija podataka za period pre 2024. godine.
Revizija na mikro podacima, odnosno na nivou pondera, izvršena je za period 2021‒2023. godine, dok je za period 2011‒2020. godine izvršena revizija samo osnovnih indikatora. Razlog za ovo je promena metodologije Ankete o radnoj snazi (ARS) 2021. godine, kao i brojne druge metodološke promene u periodu 2011-2020.
Revidirani podaci od 2021. godine, kao i revidirani podaci osnovnih indikatora od 2011. do 2020. godine nalaze se u bazi podataka na sajtu RZS: Baza podataka
Više informacija o svim revizijama od 2021. godine kao i uporedni pregled osnovnih indikatora pre i posle revizija mogu se pronaći na sajtu RZS na linku: Revizija
Metodološka objašnjenja
Anketa o radnoj snazi predstavlja najobuhvatniji i jedini međunarodno uporedivi instrument za praćenje kretanja na tržištu rada, kojim se registruju demografske i socioekonomske karakteristike stanovništva starijeg od 15 godina.
Glavni cilj ove ankete je ocenjivanje obima radne snage, tj. zaposlenog i nezaposlenog stanovništva, pri čemu se pod zaposlenošću podrazumeva rad i u formalnom i u neformalnom sektoru.
Pored toga, ovo istraživanje bavi se karakteristikama zaposlenosti (profesionalnim statusom zaposlenih lica, njihovom delatnošću, zanimanjem, pravima koja ostvaruju na poslu) i nezaposlenosti (stečenim obrazovanjem, dužinom traženja posla, prethodnim radnim iskustvom), kao i karakteristikama lica van radne snage ‒ obrazovanjem, starošću, izvorom prihoda i spremnošću da se uključe na tržište rada.
Lica (starosti 15–89 godina) koja su najmanje jedan sat u posmatranoj sedmici obavljala neki plaćeni posao (u novcu ili naturi), kao i lica koja su imala zaposlenje, ali koja su u toj sedmici bila privremeno odsutna sa posla, smatraju se zaposlenim licima.
Stopa zaposlenosti predstavlja udeo zaposlenih u ukupnoj posmatranoj populaciji (stanovništvu starom 15 i više godina).
Neformalnom zaposlenošću smatra se rad u neregistrovanim poslovnim subjektima, rad u registrovanim poslovnim subjektima bez ugovora o radu, kao i rad neplaćenih porodičnih radnika.
Stopa neformalne zaposlenosti predstavlja udeo neformalno zaposlenih u ukupnoj zaposlenosti.
Nezaposlena lica su ona lica (starosti 15–74 godine) koja nisu obavljala nijedan plaćeni posao u posmatranoj sedmici, aktivno su tražila posao tokom četiri sedmice koje su prethodile posmatranoj sedmici, i u mogućnosti su da počnu da rade u roku od dve sedmice nakon isteka posmatrane sedmice.
Stopa nezaposlenosti predstavlja udeo nezaposlenih u radnoj snazi (zaposleni i nezaposleni).
Stopa dugoročne nezaposlenosti predstavlja udeo lica nezaposlenih duže od godinu dana u radnoj snazi (zaposleni i nezaposleni).
Stopa NEET podrazumeva učešće lica starosti 15‒24 godine (ili 15‒29 godina) koja nisu zaposlena, nisu na školovanju, niti su na obuci, u ukupnoj populaciji tog uzrasta.
Aktivno stanovništvo (radnu snagu) čine sva zaposlena i nezaposlena lica.
Stopa aktivnosti (učešća radne snage) predstavlja udeo aktivnog stanovništva u ukupnoj posmatranoj populaciji (stanovništvu starom 15 i više godina).
Stanovništvo van radne snage čine sva lica u posmatranoj populaciji (starosti 15 i više godina) koja nisu svrstana u zaposleno ili nezaposleno stanovništvo. U stanovništvo van radne snage spadaju studenti, penzioneri, lica koja obavljaju kućne poslove, kao i ostala lica koja u posmatranoj sedmici nisu obavljala nijedan plaćeni posao, nisu aktivno tražila posao ili nisu bila u mogućnosti da počnu da rade u roku od dve sedmice nakon isteka posmatrane sedmice.
Stopa stanovništva van radne snage predstavlja udeo stanovništva van radne snage u ukupnoj posmatranoj populaciji (stanovništvu starom 15 i više godina).
Više informacija o metodologiji Ankete dostupno je na adresi: Metodologija
Republički zavod za statistiku od 1999. godine ne raspolaže podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).