SAOPŠTENJE
Stanovništvo - Zakljuceni i razvedeni brakovi
10.07.2024
Konačni rezultati Periodika objavljivanja: godišnja

Zaključeni i razvedeni brakovi, 2023.

U 2023. godini broj zaključenih brakova u padu je za 3,5%, a broj razvedenih brakova porastao je za 3,7% u odnosu na prethodnu godinu.

Osnovni podaci o zaključenim brakovima

U 2023. godini u Republici Srbiji zaključeno je 31 670 brakova, što predstavlja pad od 3,5% u odnosu na prethodnu godinu. Istovremeno, 25 887 zaključenih prvih brakova pokazuje pad od 3,8% u odnosu na 2022. godinu. Broj zaključenih brakova na 1 000 stanovnika iznosi 4,8. Prosečna starost pri zaključenju braka za mladoženje iznosi 34,5 godina, a za neveste 31,4 godine.

Najzastupljeniji su etnički homogeni brakovi, odnosno brakovi koje su zaključili supružnici iste nacionalnosti – 26 841 (84,8%). Isti stepen obrazovanja supružnika svojstven je najvećem broju zaključenih brakova – 21 277 (67,2%), a kada posmatramo ekonomsku aktivnost mladoženje i neveste, u 23 413 zaključenih brakova (73,9%) oba supružnika su ekonomski aktivna lica. Najveći broj brakova zaključen je između državljana Republike Srbije, i to 29 052 (91,7%).

Osnovni podaci o razvedenim brakovima

U Republici Srbiji u 2023. godini razvedeno je 10 175 brakova, odnosno za 3,7% više u odnosu na prethodnu godinu. Broj razvedenih brakova na 1 000 stanovnika iznosi 1,5. Prosečna starost muža pri razvodu braka iznosi 45,2 godine, a za žene 41,7 godina.

Najveći broj razvedenih brakova čine brakovi s decom – 5 270 (51,8%). U ukupnom broju razvedenih brakova s decom, najčešći su razvedeni brakovi s jednim detetom – 2 618 (49,7%). Nakon razvoda, izdržavana deca najčešće su dodeljena ženi, i to u 3 613 razvedenih brakova (68,6%). Prosečno trajanje razvedenog braka u 2023. godini iznosi 13,7 godina.

Tabela 1. Zaključeni i razvedeni brakovi po regionima, 2023.

  Zaključeni brakovi Razvedeni brakovi
ukupno na 1000 stanovnika ukupno na 1000 stanovnika na 1000 zaključenih
REPUBLIKA SRBIJA316704.8101751.5321.3
 SRBIJA – SEVER161104.759631.7370.1
   Beogradski region82364.924901.5302.3
   Region Vojvodine78744.534732.0441.1
 SRBIJA – JUG155604.942121.3270.7
   Region Šumadije i Zapadne Srbije89334.923711.3265.4
   Region Južne i Istočne Srbije66274.718411.3277.8
   Region Kosovo i Metohija...............

 

 

Pregled po regionima, 2023.

Stopa nupcijaliteta za nivo Srbija – sever iznosi 4,7‰ i niža je za 0,2‰ u odnosu na stopu za nivo Srbija – jug od 4,9‰. Posmatrajući regione, najniža stopa zabeležena je u Regionu Vojvodine – od 4,5‰, a najvišu stopu nupcijaliteta beleže Beogradski region i Region Šumadije i Zapadne Srbije i iznosi – 4,9‰.

Stopa divorcijaliteta za nivo Srbija – sever, od 1,7‰, viša je za 0,4‰ u odnosu na stopu za nivo Srbija – jug, koja iznosi 1,3‰. Kada posmatramo stope divorcijaliteta po regionima, najnižu stopu divorcijaliteta beleže Region Šumadije i Zapadne Srbije i Region Južne i Istočne Srbije, od 1,2‰, a najvišu Region Vojvodine i iznosi 2,0‰.

 

Tabela 2. Osnovni pokazatelji o zaključenim i razvedenim brakovima, 2019–2023.

Republika Srbija
  2019 2020 2021 2022 2023
Broj zaključenih brakova - ukupno3557023599327573282131670
Broj zaključenih brakova na 1000 stanovnika5.13.44.84.94.8
 Prosečna starost mladoženje pri zaključenju braka34.534.834.334.134.5
 Prosečna starost neveste pri zaključenju braka31.331.531.131.131.4
Broj zaključenih prvih brakova2811318209263092691125887
 Prosečna starost mladoženje pri zaključenju prvog braka31.431.531.531.531.8
 Prosečna starost neveste pri zaključenju prvog braka28.628.628.728.829.0
Broj razvedenih brakova - ukupno1089986879790981310175
Broj razvedenih brakova na 1000 stanovnika1.61.31.41.51.5
Broj razvedenih brakova na 1000 zaključenih306.4368.1298.9299.0321.3
 Prosečna starost muža pri razvodu braka44.244.544.745.145.2
 Prosečna starost žene pri razvodu braka40.641.041.241.541.7

Osnovni pokazatelji o brakovima u periodu 2019–2023.

U periodu 2019–2023. godine broj zaključenih brakova u Republici Srbiji u proseku iznosi 31 283 zaključena braka, a prosečna vrednost stope nupcijaliteta iznosi 4,6 na 1 000 stanovnika. Prosečan broj razvedenih brakova u posmatranom petogodišnjem periodu iznosi 9 873, dok prosečna vrednost stope divorcijaliteta iznosi 1,5 na 1 000 stanovnika.

Muškarci i žene sve kasnije ulaze u brak, ali se kasnije i razvode. Razlika u godinama između supružnika u proseku iznosi nešto više od tri godine – muškarci su najčešće stariji od žena posmatrajući i zaključene i razvedene brakove.


Metodološka objašnjenja

Brak je uređena zajednica života žene i muškarca (Porodični zakon „Službeni  glasnik  RS“, br. 18/2005, 72/2011 i dr. zakon, 6/2015).

Zaključeni brak predstavlja brak zaključen prema važećim zakonskim propisima a koji je upisan u matičnu knjigu venčanih.

Stopa nupcijaliteta predstavlja broj zaključenih brakova na 1 000 stanovnika u posmatranoj godini.

Razvedeni brak predstavlja svaki zakonski razvedeni i poništeni brak od strane nadležnog suda. Načini prestanka braka regulisani su Porodičnim zakonom.

Stopa divorcijaliteta predstavlja broj razvedenih brakova na 1 000 stanovnika u posmatranoj godini.

Od 2018. godine uveden je novi način prikupljanja podataka o razvedenim brakovima preuzimanjem izveštaja u elektronskom formatu iz Pravosudno-informacionog sistema, koji je u nadležnosti Ministarstva pravde.

Republički zavod za statistiku od 1998. godine ne raspolaže pojedinim podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).