Potrošnja, prihodi i uslovi života - Anketa o potrošnji domaćinstva
15.04.2022
Konačni rezultati
Periodika objavlјivanja: godišnja
Prihodi u novcu i u naturi i lična potrošnja domaćinstava, 2021.
U 2021. godini, prosečni mesečni prihodi u novcu i u naturi po domaćinstvu (sva domaćinstva) iznosili su 71 733 dinara, a izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava (sva domaćinstva) iznosili su 71 902 dinara. U odnosu na 2019. godinu, prosečni mesečni prihodi u novcu i u naturi viši su za 7,3%, i izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava viši su za 7,2%, nominalno.
U 2021. godini, prosečni mesečni prihodi u novcu i u naturi po domaćinstvu (sva domaćinstva) iznosili su 71 733 dinara, a izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava (sva domaćinstva) iznosili su 71 902 dinara. U odnosu na 2019. godinu, prosečni mesečni prihodi u novcu i u naturi viši su za 7,3%, i izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava viši su za 7,2%, nominalno.
Usled pandemije virusa COVID-19, Republički zavod za statistiku (RZS), polovinom marta 2020. godine, prekinuo je istraživanje “Anketa o potrošnji domaćinstava” na terenu. Početkom jula nastavlјena je terenska realizacija ovog istraživanja. S obzirom na to da istraživanje nije sprovedeno u kontinuitetu tokom cele godine, RZS ne raspolaže podacima za 2020. godinu.
Prihodi u novcu i u naturi i lična potrošnja domaćinstava
Prosečni mesečni prihodi u novcu i u naturi domaćinstava u gradskim područjima iznosili su 73931 dinar (viši su za 7,0% nominalno, u odnosu na 2019), a kod domaćinstava u ostalim područjima iznosili su 68157 dinara (viši su za 7,8% nominalno, u odnosu na 2019).
Izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava u gradskim područjima iznosili su 74238 dinara (viši su za 7,0% nominalno, u odnosu na 2019), dok su kod domaćinstava u ostalim područjima iznosili 68100 dinara (viši su za 7,4% nominalno, u odnosu na 2019).
Najveći udeo u prihodima u novcu i u naturi (sva domaćinstva) imaju prihodi iz redovnog radnog odnosa – 49,1%, penzije – 32,6%, prihodi od polјoprivrede, lova i ribolova – 4,5%, naturalna potrošnja – 3,2%, prihodi van redovnog radnog odnosa – 2,7%, primanja od socijalnog osiguranja – 2,6%, i 5,3% čine prihodi iz ostalih izvora.
Najveći udeo u ličnoj potrošnji domaćinstava (sva domaćinstva) čine izdaci za hranu i bezalkoholna pića – 34,3% i za stanovanje, vodu, el. energiju, gas i ostala goriva – 16,4%. Slede izdaci za transport – 9,1%, za ostale lične predmete i ostale usluge – 6,0%, za komunikacije – 5,6%, za odeću i obuću – 5,2%, za rekreaciju i kulturu – 5,2%, za alkoholna pića i duvan – 4,8%, za zdravlјe – 4,6% i 8,8% čine izdaci za ostale grupe lične potrošnje
Tabele:
Republika Srbija
RSD
ukupno
Srbija – sever
Srbija – jug
Beogradski region
Region Vojvodine
Region Šumadije i Zapadne Srbije
Region Južne i Istočne Srbije
Region Kosovo i Metohija
Broj anketiranih domaćinstava
6108
1085
1737
1813
1473
...
Ocenjeni broj domaćinstava
2466316
605006
690551
656902
513857
...
Prosečan broj članova
2.69
2.56
2.49
2.87
2.85
...
Prihodi u novcu i u naturi – ukupno
71733
82389
68426
68888
67263
...
Prihodi domaćinstava u novcu
69373
81795
66832
65025
63717
...
Prihodi iz redovnog radnog odnosa
35279
46876
33948
30248
29846
...
Prihodi van redovnog radnog odnosa
1907
2200
2144
1482
1786
...
Penzije (starosne, porodične i ostale)
23461
27389
22031
22384
22135
...
Primanja od socijalnog osiguranja
1844
1494
1902
1830
2192
...
Prihodi od polјoprivrede, lova i ribolova
3207
270
3859
5116
3348
...
Prihodi iz inostranstva
767
543
1028
594
899
...
Prihodi od imovine
435
523
526
374
287
...
Pokloni i dobici
496
643
401
438
526
...
Ostala primanja
1977
1857
993
2559
2698
...
Prihodi domaćinstava u naturi
2360
594
1594
3863
3546
...
Prihodi u naturi na ime zarade
97
110
127
64
83
...
Naturalna potrošnja
2263
484
1467
3799
3463
...
Lična potrošnja – ukupno
71902
79756
69414
70138
68233
...
Hrana i bezalkoholna pića
24622
25586
24347
24574
23928
...
Alkoholna pića i duvan
3484
2923
3290
3927
3836
...
Odeća i obuća
3732
4133
3859
3578
3278
...
Stanovanje, voda, el. energija, gas i ostala goriva
Anketom o potrošnji domaćinstava prikuplјaju se podaci o prihodima i potrošnji domaćinstava, odnosno podaci o osnovnim elementima lične potrošnje. Pored toga, Anketom se prikuplјaju i podaci o nekim važnijim pokazatelјima životnog standarda (uslovi stanovanja, snabdevenost trajnim potrošnim dobrima i dr.), kao i osnovni podaci o demografskim, ekonomskim i sociološkim karakteristikama domaćinstava.
Od ukupnog broja domaćinstava predviđenih za anketiranje u 2021. godini (8 856 za Republiku Srbiju), anketirano je 6 108 domaćinstva (69%).
Jedinica anketiranja je svako samačko ili višečlano domaćinstvo izabrano prema planu uzorka. Domaćinstvom se smatra: a) zajednica lica čiji članovi zajedno stanuju, zajedno se hrane i troše ostvarene prihode i b) samac koji samostalno živi, samostalno se hrani i troši ostvarene prihode.
U Anketi se primenjuju metod vođenja dnevnika (domaćinstvo vodi dnevnik potrošnje za petnaest, odnosno šesnaest dana) - za proizvode i usluge lične potrošnje, i metod intervjua (ispitivanja) na bazi upitnika, gde je referentni period za trajna dobra dvanaest meseci, za polutrajna dobra, polјoprivredu, lov i ribolov tri meseca, a za prihode mesec dana.
Prihodi domaćinstava u novcu i u naturi obuhvataju prihode u novcu, novčanu vrednost naturalne potrošnje i prihoda u naturi, kojima su domaćinstva raspolagala u anketnom periodu.
Prihodi domaćinstava u novcu
Prihodi iz redovnog radnog odnosa obuhvataju prihode iz redovnog radnog odnosa;
Prihodi van redovnog radnog odnosa obuhvataju novčana primanja od prekovremenog rada, na osnovu ugovora o delu, autorskog ugovora i sl.;
Penzije (starosne, porodične i ostale) obuhvataju primanja na osnovu penzijskog i invalidskog osiguranja i dodatke uz penziju;
Primanja od socijalnog osiguranja obuhvataju: socijalnu pomoć, dodatke i druga primanja na osnovu socijalne zaštite; primanja na ime materijalnog obezbeđenja nezaposlenih i privremeno nezaposlenih lica; primanja na ime alimentacije, izdržavanja; primanja na osnovu zdravstvenog osiguranja; primanja i dodatke na osnovu invalidskog osiguranja; dečji dodatak; stipendije đaka i studenata, kao i naknade za učenike škola za kvalifikovane radnike;
Prihodi od polјoprivrede, lova i ribolova obuhvataju prihode domaćinstava koja se bave polјoprivredom, lovom i ribolovom;
Primanja iz inostranstva obuhvataju: poklone u novcu iz inostranstva;
Prihodi od imovine obuhvataju: prihode od izdavanja stana ili dela stana, kamate, dividende i sl.;
Pokloni i dobici obuhvataju poklone u novcu, dobitke od igara na sreću i sl.;
Ostala primanja obuhvataju: podizanje štednih uloga, vraćene pozajmice i smanjenje gotovine u domaćinstvu, naknade od nacionalizovane imovine, naknade na osnovu životnog osiguranja, osiguranja imovine i sl.
Prihodi domaćinstava u naturi
Prihodi u naturi na ime zarada obuhvataju hranu, odeću, obuću, plaćene račune domaćinstvu za struju, telefon, registraciju, benzin i dr., od strane poslodavca i sl.;
Naturalna potrošnja obuhvata vrednost proizvoda iz sopstvene proizvodnje domaćinstava utrošenih za ličnu potrošnju (hrana, piće, drvo za ogrev i sl.).
Prihodi domaćinstava u naturi
Prihodi u naturi na ime zarada obuhvataju hranu, odeću, obuću, plaćene račune domaćinstvu za struju, telefon, registraciju, benzin i dr., od strane poslodavca i sl.;
Naturalna potrošnja obuhvata vrednost proizvoda iz sopstvene proizvodnje domaćinstava utrošenih za ličnu potrošnju (hrana, piće, drvo za ogrev i sl.).
Lična potrošnja domaćinstava data je po sledećim grupama COICOP-a (Klasifikacija lične potrošnje po nameni): Hrana i bezalkoholna pića; Alkoholna pića i duvan; Odeća i obuća; Stanovanje, voda, el. energija, gas i ostala goriva (nije uklјučena vrednost imputirane rente); Oprema za stan i tekuće održavanje; Zdravlјe; Transport; Komunikacije; Rekreacija i kultura; Obrazovanje; Restorani i hoteli i Ostali lični predmeti i ostale usluge.
Republički zavod za statistiku od 1999. godine ne raspolaže pojedinim podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).
